Intermittent living: hype of hypernormaal?
Vele van jullie hebben vast gehoord van de term ‘Intermittent fasting’ waarbij voor een bepaalde periode wordt gevast. Veel mensen proberen hiermee gewicht te verliezen of het spijsverteringstelsel en immuunsysteem ‘hersteltijd’ te geven. In dit artikel ontdekken we of intermittent fasting een hype is of eigenlijk hypernormaal is.
Voordat we hier verder op ingaan laten we eerst uitzoomen naar ‘intermittent living’. Ik hoor je al denken; bestaat dat ook al?
Intermittent living is een leefstijlconcept dat ontstaan is uit twee basisonderzoeken: The study of Origin en Intermittent living.
Het concept heeft zich afgelopen decennium flink ontwikkelt en wordt steeds populairder.
Tijdens het onderzoek zijn 350 mensen onderzocht. Dit varieerde tussen gezonde personen, zittende mensen, topsporters en mensen met verschillende ziektebeelden. De resultaten van onze studies zijn gepubliceerd in gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften. De grondlegger van dit concept, dr. Leo Pruimboom, is erop gepromoveerd aan de Universiteit van Groningen.
Intermittent living is gebaseerd op de wetenschap achter het gebruik van ‘Hormetisch Prikkels’. Dit zijn prikkels die het lichaam doen aanzetten om in overlevingsmodes te gaan. Voorbeelden van hormetische prikkels zijn:
Kortdurende extreme koude
Therapeutische hypercapnie (CO2-therapie)
Medicinale hypoxie (lage O2-therapie)
Sauna
Intermittent fasting
Intermittent drinking
Als je lichaam in overlevingsmodes gaat, wordt je weerstand actief. Dit mechanisme is net als een spier trainbaar: Wat je niet doodt, maakt je sterker. Deze oude volkswijsheid wordt nu beschouwd als wetenschappelijk bewezen. Er bestaat zelfs een eigen geïndexeerd tijdschrift voor genaamd ‘Dose Response’.
Centraal binnen het Intermittent Living concept (Il-concept) staat de rol van dit uniek werkingsmechanisme. Het mechanisme heeft directe invloed op 270 genen en de meeste vitale processen in het lichaam van zo goed als alle organismen.
Het concept zelf behoort tot de moderne manier van ziekteverklaring met de naam systeemgeneeskunde. Binnen systeemgeneeskunde staat niet het symptoom centraal, maar de ‘black box’ of ‘film’ die geleid heeft tot ziekte.
Dit wordt op zijn beurt het diseasome (of ‘ziekteoom’) genoemd (analoog aan bijvoorbeeld het genoom).
De belangrijkste stof binnen dat ziekteoom is Nuclear factor – erythroid 2 p45 – related factor (nrf2). Een transcriptiefactor (een stof die genactiviteit beïnvloedt) met invloed op meer dan 250 genen en zelf hormetisch. Dit betekent dat de activiteit van nrf2 niet te hoog en niet te laag behoort te zijn.
Met intermittent living leer je hoe je de activiteit van nrf2 zo beïnvloed dat het beschermt (care) of heelt (cure) zonder negatieve effecten achter te laten.
Genoeg theorie! Hoe pas ik het toe?
Begrijp me niet verkeerd. Ook ik hou ervan om als spreker of als auteur bij het schrijven, te prikkelen. Een beetje te verwarren zelfs. Verwarring is de doorgang naar een nieuwe realiteit, nietwaar?
Tijd voor praktische tips! aan de hand van deze 5 stellingen kun jij zelf intermittent living inzetten voor jouw gezondheid Dit doe ik graag met deze 5 stellingen.
Stelling 1: Hormese is een van de drijvende krachten achter gezondheid
In het wetenschappelijk onderbouwde IL-concept van dr. Leo Pruimboom staat hormese centraal. Dit is de adaptieve reactie van cellen en organismen op matige stress (intermittent fasting, dorst, koude, hitte, zuurstoftekort). Het lichaam, op de juiste manier geprikkeld, geneest ziekte. Begin hier geleidelijk mee! Je hoeft bijvoorbeeld niet direct in een ijsbad te stappen, zet de douch elke keer iets kouder. Je hebt al na 20 seconde koud douchen gezondheidsvoordelen!
Stelling 2: Er is geen one-size-fits-all approach
Hormese werkt voor iedereen. Toch wil dit niet zeggen dat iedereen op dezelfde manier aan de slag moet gaan met intermittent living. Een topsporter, bijvoorbeeld, past intermittent fasting aan op zijn trainingsschema. Kunstmatig CO2 opbouwen (Intermitted hypercapnie) wordt gebruikt als ondersteuning in de behandelingen om de ziekte van Lyme te verhelpen.
Dat betekent niet dat jij je elke dag suf moet gaan ademen in een zakje.
Stelling 3: Intermittent fasting, van doodnormaal naar hype
Waarom intermittent fasting bestempelen als een hype? Evolutionair gezien is het normaal om slechts 1 tot 3 keer per dag te eten. Draai de stelling om en kijk eens naar een van de belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van verstoorde bloedsuikerspiegels en allerlei welvaartsziekten? Juist ja, een hoogcalorisch voedingspatroon waarbij we de hele dag door suikerrijk eten en drinken.
Stelling 4: Intermittent fasting hoeft helemaal geen dieet te zijn
Bij vasten denken we vaak aan een maaltijd overslaan of jezelf uithongeren. Vasten betekent: het verkleinen van de periode waarin je eet. Je hoeft dus helemaal geen maaltijden te skippen, wel gaat het om uitstellen van je ontbijt naar een later tijdstip. Of ’s avonds voor de buis ‘neen' zeggen tegen die late avondsnack. Hoewel calorierestrictie een bewezen manier is om langer te leven, hoef je dus helemaal niet minder te gaan eten. Ben je bereid om de tijdspanne waarin je jouw maaltijden eet, te verkleinen, dan zal je zoals velen vrijwel onmiddellijk volgende positieve effecten ervaren: een verbeterde slaap, meer energie, minder opgeblazen gevoel.
Stelling 5: Je bent wat je eet!
Vasten wordt pas een langetermijnsucces als je ook bereid bent aan te passen wat je eet. Hoe kan intermittent fasting aangenaam voor je zijn, als jouw bloedsuikerspiegel elke 2 uur dipt en aangeeft dat er weer nieuwe suikers moeten binnenkomen? Pas dus ook je voeding aan. Ga voor water, groenten en fruit i.p.v. frisdranken en kant-en-klaar. Wanneer je eet en wat je eet gaan in hand.
Kortom, intermittent living is het opnieuw toepassen van evolutionair bekende stressoren die je fitter, energieker en gezonder kunnen maken.
Is gezondheid niet het zelfregulerende vermogen om je aan te passen aan veranderende omstandigheden?
Geloof vooral niets van de wetenschap en van wat ik hier zeg. Maar ga zelf ervaren wat het voor jou kan betekenen. Ik nodig je dan ook uit om op een mooie ochtend eens 30 minuten te gaan wandelen voor je aan de ontbijttafel schuift en je krantje erbij neemt. Of morgenochtend bij het douchen de laatste 30 seconden je kraan naar de koudste stand te draaien. Dan ervaar je deze Way of Living zelf.
In de volgende blog in deze serie gaan we dieper in op interventies binnen het Intermittent living concept.
Warme groet,
Nino van der Haar
